W czasach, w których ciągła potrzeba tworzenia nowych materiałów rośnie, coraz bardziej znaczącym, choć często niezauważanym zjawiskiem staje się ghostwriting. Ten niewidzialny proces twórczy, gdzie prawdziwi autorzy pozostają w cieniu, kształtuje treści, które codziennie konsumujemy nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Jest to interesująca i często niedoceniana praktyka w świecie literatury, muzyki, a nawet w biznesie. Na czym polega?
Ghostwriting – co to jest?
Ghostwriting to praktyka pisania tekstu, w której autorstwo przypisuje się zleceniodawcy. Inaczej mówiąc, ghostwriter tworzy dzieło, które następnie osoba zamawiająca publikuje pod własnym nazwiskiem lub marką. Może to być książka, artykuł, przemówienie, tekst piosenki czy nawet post na blogu.
Czy ghostwriting jest legalny?
Ghostwriting jest w większości przypadków legalny. Jest to umowa między osobą piszącą tekst, a osobą, która będzie podpisywać się pod nim jako autor. W ramach tej umowy ghostwriter zazwyczaj zrzeka się praw autorskich do tego dzieła na rzecz klienta. Jest to powszechna praktyka, którą akceptuje się w wielu sektorach, w tym w literaturze, muzyce, biznesie i marketingu.
Jednak istnieją pewne obszary, w których korzystanie z ghostwritingu może wiązać się z problemami etycznymi lub prawnymi. Na przykład, zlecanie pisania prac dyplomowych, magisterskich lub doktorskich ghostwriterowi uznaje się za nieetyczne i mogące stanowić naruszenie zasad uczciwości akademickiej. Kodeks karny zabrania posługiwania się dyplomem, który uzyskany został przy pomocy osób trzecich.
Ile zarabia ghostwriter?
Na wysokość zarobków ghostwritera wpływa wiele czynników, takich jak:
- Doświadczenie – pisarze, którzy mają na swoim koncie udane projekty lub bestsellery z reguły zarabiają więcej.
- Specjalizacja – ghostwriterzy skupiający się na określonych dziedzinach, takich jak medycyna, prawo czy literatura faktu, mogą zarabiać więcej od tych piszących ogólną treść.
- Rozmiar i zakres prac – duże projekty, takie jak pisanie całych książek, będą bardziej dochodowe od mniejszych zadań.
- Umiejętności negocjacyjne – wynagrodzenie często ustalane jest indywidualnie dla każdego zlecenia. To sprawia, że osoby o zbliżonych umiejętnościach, pracujące przy podobnym projekcie, mogą otrzymać za pracę zupełnie inne wynagrodzenie.
W związku z tym, trudno jednoznacznie określić, ile dokładnie zarabia ghostwriter. Jednak różne źródła wskazują, że stawki mogą wynosić od 100 do 300 złotych za stronę. Oznacza to, że na napisaniu całej biografii można zarobić nawet kilkadziesiąt tysięcy.
Jak zostać ghostwriterem
Ghostwriting, choć ciekawy i dobrze wynagradzany, nie jest z pewnością zajęciem dla każdego. Jednak mając odpowiednie umiejętności pisarskie oraz zdolność nawiązywania kontaktów, nic nie stoi na przeszkodzie, aby spróbować swoich sił jako autor widmo. Od czego zacząć?
- Stworzenie portfolio – mało kto zdecyduje się na współpracę z ghostwriterem w ciemno, bez sprawdzenia jego zdolności. Dlatego warto wykorzystać różne miejsca, aby zaprezentować swój styl pisania. Można wykorzystać do tego media społecznościowe, założyć bloga, pisząc gościnne artykuły itp.
- Wycena usług – każdy sam ustala sobie cennik, ale trzeba mieć świadomość, że na początku często trzeba godzić się na niższe stawki. Dopiero po zdobyciu doświadczenia i zrozumieniu swoich możliwości można renegocjować obowiązujące umowy i podnieść cenę dla przyszłych zleceń.
- Zdobywanie klientów – ogłoszenia o poszukiwaniu ghostwriterów są niestety rzadkością. Dlatego w tej dziedzinie freelancingu kluczowe jest nawiązywanie relacji z innymi pisarzami i redaktorami, a także zdobywanie poleceń od zadowolonych klientów. Do budowania sieci kontaktów warto wykorzystać media społecznościowe.
Kariera ghostwritera z reguły rozwija się stopniowo. Budowanie reputacji i bazy klientów wymaga czasu, ale dzięki ciężkiej pracy, dobrej organizacji i nieustannemu rozwojowi, można osiągnąć sukces w tej dziedzinie.
Ghostwriting, a copywriting
Zarówno ghostwriting, jak i copywriting, polegają na pisaniu różnego rodzaju treści na zlecenie. Główna różnica między nimi tkwi w prawach autorskich i rozpoznawalności.
| Copywriter | Ghostwriter |
|---|---|
| Zachowuje prawa do swoich tekstów, co pozwala mu na tworzenie własnego portfolio, udzielanie licencji na ich wykorzystywanie oraz budowanie marki osobistej. | Zrzeka się praw majątkowych do swoich dzieł, więc nawet w przypadku dużego sukcesu nie może liczyć na wpływy z tantiem. |
| Jest w pełni rozpoznawalny, dzięki czemu może wyrobić sobie określoną renomę i świadomie pracować nad swoją marką. | Pozostaje w ukryciu i zapewnia dyskrecję, ponieważ większość klientów chce być postrzegana jako jedyny autor tych dzieł. |
Mimo tych różnic, obie praktyki pisania wymagają lekkiego pióra i umiejętności dostosowania stylu do treści komunikatu.
Kto korzysta z usług autora widmo
Z usług ghostwritera najczęściej korzystają osoby, które mają ciekawą historię do opowiedzenia, ale brakuje im umiejętności pisarskich lub czasu wolnego, aby się za to zabrać. Na przykład:
- Celebryci i osoby publiczne – wielu znanych aktorów, muzyków, sportowców czy polityków, zleca napisanie swoich autobiografii lub biografii ghostwriterom, aby podzielić się swoją historia z szerszą publicznością.
- Biznesmeni – często zatrudniają autorów widmo do napisania książki, artykułów na bloga czy nawet przemówień, które pomagają budować markę osobistą i autorytet w branży.
- Eksperci – naukowcy, lekarze, prawnicy i inni specjaliści w swojej dziedzinie, mogą korzystać z usług ghostwritera, aby tworzyć publikacje, artykuły naukowe czy książki, w których dzielą się wiedzą i doświadczeniem.
- Autorzy – niektórzy pisarze, którzy mają dobre pomysły na książki, mogą współpracować z ghostwriterami, aby przekształcić je w gotowe dzieła.
- Blogerzy – regularne publikowanie treści w internecie jest kluczowe dla utrzymania widoczności i zaangażowania, dlatego mogą oni korzystać z pomocy ghostwriterów w generowaniu nowych materiałów .
Jak znaleźć ghostwritera
Chcąc nawiązać współpracę z ghostwriterem trzeba najpierw odpowiedniego znaleźć. Można wykorzystać do tego:
- Platformy dla freelancerów – pozwalają na przeglądanie profili, czytanie opinii od poprzednich klientów i sprawdzanie portfolio, co ułatwia znalezienie ghostwritera, który będzie pasował do określonego projektu.
- Media społecznościowe – grupy na LinkedIn czy Facebooku mogą być dobrym miejscem do poszukiwań. Często można tam znaleźć polecenia i posty od ghostwriterów oferujących swoje usługi.
- Blogi – niektórzy ghostwriterzy prowadzą własne blogi lub strony internetowe, gdzie prezentują swoje portfolio i zakres usług. Wystarczy skorzystać z wyszukiwarki.
- Rekomendacje – bardzo cenne i wiarygodne mogą być polecenia od znajomych lub partnerów biznesowych.
Na co zwrócić uwagę wybierając ghostwritera
- Doświadczenie i specjalizację – warto sprawdzić, czy wybrany ghostwriter ma doświadczenie w pisaniu w wybranej dziedzinie lub gatunku.
- Styl pisania – dobrze jest przeczytać próbki tekstów, aby ocenić, czy styl pisania odpowiada oczekiwaniom.
- Opinie – referencje od poprzednich klientów mogą wiele powiedzieć o satysfakcji z jego pracy.
- Komunikacja – ważny jest dobry kontakt. Dlatego należy upewnić się, że potencjalny ghostwriter szybko odpowiada na wiadomości i jest otwarty na nowe pomysły.
- Umowa – przed rozpoczęciem współpracy, warto upewnić się, że wszystkie warunki są jasno określone w umowie, w tym prawa autorskie, terminy i wynagrodzenie.
Wprawdzie znalezienie odpowiedniego ghostwritera może zająć trochę czasu, ale jest to kluczowe, jeśli dany projekt ma osiągnąć sukces. Wybrany autor widmo musi sprostać oczekiwaniom i odpowiadać aktualnym potrzebom.
Podsumowanie
Ghostwriting to praktyka, która ma długą historię i odgrywa znaczącą rolę w wielu dziedzinach. Jej korzenie sięgają starożytności, kiedy mowy polityczne i literaturę często tworzyli anonimowi autorzy. Mimo że wiąże się z pewnymi dylematami etycznymi, ghostwriting uznaje się za ważny element w wielu dziedzinach, od literatury po biznes.
Macie jakieś doświadczenia z ghostwritingiem? Co o nim sądzicie? Podzielcie się opinią w komentarzu.
