Phishing – co to jest i jak się przed nim chronić?

W czasach, w których technologia i internet odgrywają kluczową rolę, istnieje wiele niebezpieczeństw, z którymi musimy się mierzyć. Jednym z najpoważniejszych jest phishing, czyli metoda wykorzystywana przez cyberprzestępców chcących wyłudzić poufne informacje od niczego nieświadomych osób. Na czym polega, jak wygląda i w jaki sposób się przed nim chronić?

Phishing – co to jest?

Phishing to metoda stosowana przez oszustów internetowych polegająca na udawaniu kogoś innego – najczęściej wiarygodnych instytucji finansowych lub organizacji. W ten sposób chcą wyłudzić poufne informacje, takie jak hasła, numery kart kredytowych lub inne dane osobowe. Atak phishingowy często przybiera formę fałszywych wiadomości e-mail, stron internetowych lub komunikatów tekstowych. Te wprawdzie mogą wyglądać autentycznie, ale niestety są jedynie odpowiednio przygotowane przez cyberprzestępców.

Jak działa phishing?

Oszuści przeprowadzający ataki phishingowe starają się stworzyć wiarygodną sytuację, która skłoniłaby użytkowników do udostępnienia poufnych danych. Najprostszą i zarazem najczęściej stosowaną metodą jest wysyłanie maili, które wyglądają jakby pochodziły od znanej firmy, banku lub z serwisu społecznościowego. W rzeczywistości jednak zawierają linki prowadzące do fałszywych witryn internetowych stworzonych przez oszustów, przypominających wizualnie te oryginalne. Nieświadomi zagrożenia użytkownicy wprowadzają tam swoje dane uwierzytelniające i w ten sposób wpadają once w ręce cyberprzestępców.

Po czym poznać phishing

Oszuści stale udoskonalają swoje metody, więc rozpoznanie próby phishingu czasem może być trudne. Jednak są pewne kwestie, na które warto zwracać szczególną uwagę:

• Nieznany nadawca – należy zachować ostrożność otrzymując maila od osoby, z którą nie mieliśmy wcześniejszej żadnej relacji. Poza sprawdzeniem adresu trzeba także spojrzeć, czy nie ma żadnych drobnych różnic w nazwach domen (np. gooogle.com zamiast google.com).
• Niepokojące treści i błędy ortograficzne – wiadomości phishingowe często tworzą również osoby z zagranicy, przy pomocy translatora. Dlatego nierzadko zawierają one ewidentne błędy ortograficzne, niepoprawne gramatyczne zdania lub dziwaczne sformułowania, które mogą świadczyć o próbie oszustwa.
• Prośby o poufne informacje – phishingowi cyberprzestępcy często proszą o podanie poufnych informacji, takich jak hasła, dane kont bankowych, kart kredytowych itp. Prawdziwe instytucje tego nie robią, a zwłaszcza drogą elektroniczną.
• Nacisk na działanie natychmiastowe – wiadomości phishingowe nierzadko wywierają presję, sugerując, że musimy podjąć natychmiastowe działania, aby uniknąć jakichś negatywnych konsekwencji. Oszuści liczą na to, że pod wpływem stresu podejmiemy nierozważne decyzje.

Warto także regularnie sprawdzać swoje konta bankowe i inne transakcje finansowe. Po zaobserwowaniu podejrzanych aktywności lub nieznanych obciążeń, najlepiej natychmiast samodzielnie zablokować kartę lub skontaktować się z odpowiednią instytucją finansową.

Jak się chronić przed oszustwem internetowym?

Phishing jest bardzo powszechny, ale stosunkowo łatwo można się przed nim uchronić. Wystarczy tylko przestrzegać tych kilku zasad bezpieczeństwa:

• Ostrożnie podchodzić do otrzymywanych maili – najważniejsza zasada, to nie klikać linków i nie pobierać żadnych plików od nieznanych nadawców. Warto również przed otwarciem wiadomości zweryfikować adres mailowy, co w przypadku poważnych instytucji powinno być bardzo proste.
• Sprawdzać adresy witryn internetowych – przed podaniem jakichkolwiek poufnych informacji należy upewnić się, że adres URL jest poprawny, a połączenie bezpieczne. Strona powinna zaczynać się od „https://” i mieć symbol kłódki, który świadczy o tym, że korzysta ona z protokołu SSL do szyfrowania danych.
• Używać unikalnych haseł i autoryzacji dwuetapowej – hasła do logowania powinny być nie tylko trudne, ale również inne na każdej stronie. Dzięki temu nawet w razie wpadki, cyberprzestępca uzyska dostęp co najwyżej do jednego konta, a nie od razu do kilku. Warto włączyć również dwuetapową autoryzację, jeśli tylko jest dostępna.
• Aktualizować oprogramowanie – regularne uaktualnienia systemu operacyjnego i antywirusa łatają luki w zabezpieczeniach, które mogliby wykorzystywać oszuści.

Przykłady phishingu

Phishing może przybierać różne formy, a najpopularniejsze z nich to:

1. Phishing e-mailowy – oszuści wysyłają maile przypominające wiadomości od znanych firm, takich jak banki, platformy społecznościowe, kurierzy itp. W treści zachęcają do podania swoich danych logowania, informacji osobowych lub kliknięcia w podejrzane linki, które prowadzą do fałszywych stron internetowych.
2. Vishing – oszuści dzwonią do potencjalnych ofiar, podając się za przedstawicieli instytucji finansowych, organizacji lub konkretnych serwisów. W ten sposób starają się zdobyć poufne informacje, takie jak numery kart kredytowych i kont bankowych lub dane logowania, wykorzystując różne techniki manipulacji lub straszenia.
3. Phishing na portalach społecznościowych – oszuści tworzą fałszywe profile na platformach społecznościowych i kontaktują się z użytkownikami, udając znajomych lub członków rodziny. Za pomocą rozmowy lub linków próbują uzyskać dane uwierzytelniające, albo inne poufne informacje.
4. Spear phishing – jest to bardziej wymyślny i ukierunkowany rodzaj phishingu. Oszuści starają się zdobyć informacje na temat konkretnych osób lub organizacji, aby móc przeprowadzić bardziej wiarygodne ataki. Wykorzystują potem spersonalizowane maile, zawierające dokładne dane, takie jak imiona, stanowiska itp., aby przekonać ofiary do podania poufnych informacji lub otwarcia zainfekowanych załączników.
5. Pharming – oszuści zmieniają ustawienia sieci lub manipulują serwerami DNS, aby przekierować użytkowników na fałszywe strony internetowe, nawet jeśli wpisują oni poprawne adresy URL.

Dlaczego phishing jest niebezpieczny

Phishing jest niebezpieczny z kilku powodów:

1. Kradzież poufnych danych – głównym celem phishingu jest pozyskanie zastrzeżonych informacji, takich jak hasła, numery kart kredytowych, dane logowania do kont bankowych itp. Oszuści wykorzystują je do nielegalnych działań, takich jak kradzież tożsamości, wyłudzenia pieniędzy lub dokonanie nieautoryzowanych transakcji.
2. Naruszenie prywatności – oszuści mogą uzyskać dostęp do prywatnych danych, takich jak kontakty, wiadomości, zdjęcia czy inne informacje, a następnie wykorzystać je w sposób szkodliwy lub kompromitujący.
3. Finansowe straty – jeśli oszuści uzyskają dostęp do danych finansowych, istnieje ryzyko utraty pieniądzy znajdujących się na kontach bankowych lub kartach kredytowych. Może to prowadzić do poważnych konsekwencji i trudności w odzyskaniu utraconych środków.
4. Zepsucie reputacji – jeśli oszuści uzyskają dostęp do konta na portalu społecznościowym, mogą wykorzystać zdobytą tożsamość do rozsyłania spamu, obraźliwych treści lub innych działań, które mogą zaszkodzić reputacji w sieci.
5. Złośliwe oprogramowanie – w niektórych przypadkach próby phishingu prowadzą do infekcji komputera lub urządzenia mobilnego. Złośliwe oprogramowanie może mieć negatywny wpływ na działanie systemu, kraść dane lub umożliwiać dalsze ataki na dane urządzenie.
6. Możliwość wykorzystania informacji w innych próbach– dane zebrane dzięki phishingowi mogą posłużyć do ataków na inne osoby z listy kontaktów. W ten sposób problem jeszcze szybciej się rozprzestrzenia i stwarza zagrożenie również dla innych użytkowników.

Podsumowanie

Phishing jest poważnym zagrożeniem wirtualnego świata, które może prowadzić do kradzieży tożsamości, straty pieniędzy i innych niepożądanych konsekwencji. Dlatego ważne jest, aby mieć świadomość tego zjawiska i zawsze zachowywać ostrożność w internecie. Odpowiednia wiedza i czujność jest kluczem do ochrony przed tym coraz bardziej powszechnym zagrożeniem.

Często macie do czynienia z phishingiem? Może daliście się kiedyś oszukać w ten sposób? Podzielcie się opinią w komentarzu.