Dawniej (przed rokiem 2012) każdy podatnik musiał posiadać numer NIP. Aktualnie obowiązek ten dotyczy jedynie przedsiębiorców, ponieważ większość płatników w celach podatkowych posługuje się numerem PESEL. Czym jest i jak go uzyskać?
Czym jest numer NIP
Numer Identyfikacji Podatkowej jest dziesięciocyfrowym kodem, który służy do identyfikacji podatników w Polsce. Wprowadziła go ustawa z października 1995 roku, a zaczął obowiązywać od 1996 roku. Od 1 września 2011 roku osoby fizyczne, które nie prowadzą własnej działalności gospodarczej używają jako identyfikatora podatkowego numeru PESEL.
Jak uzyskać numer NIP
Za nadanie numeru NIP odpowiada naczelnik urzędu skarbowego właściwego dla obszaru działalności danego przedsiębiorstwa. Nie wiąże się to z dokonywaniem jakiejkolwiek opłaty, a czas oczekiwania od momentu złożenia wniosku to maksymalnie 2 tygodnie.
W przypadku własnej działalności gospodarczej numer identyfikacji podatkowej otrzymuje się przy rejestracji firmy w urzędzie. Niezbędne do tego jest złożenie wniosku CEIDG-1. Jest on tworzony niezwłocznie po otrzymaniu wniosku o wpis do CEIDG.
Osoby fizyczne, które posiadały wcześniej numer NIP, a zakładają firmę nie muszą, a nawet nie mogą wnioskować o jego utworzenie. Numer ten jest przypisywany na całe życie i nie można go zmienić.
Co oznaczają konkretne cyfry
Pierwsze try cyfry każdego numeru NIP to kod oznaczający urząd skarbowy, który nadał ten numer. Początkowo występowały w nim jedynie cyfry od 1 do 9, ale w 2004 roku powstało wiele nowych urzędów, więc dostały one kody z zerem na drugiej pozycji.
Początkowo NIP zapisywany był w postaci cyfr oddzielonych przecinkiem, które grupowane były w zależności od tego, czy dotyczyły osoby prywatnej czy firmy.
- Dla osób prywatnych: 123-456-78-19,
- w przypadku firm: 123-45-67-819.
Firma zakładana przez jedną osobę dostawała NIP tej osoby. Obecnie numer jest nadawany bez łącznika, pisany w sposób ciągły.
Ostatnia cyfra numeru NIP to cyfra kontrolna, którą obliczyć można wykonując poniższe czynności:
- mnożąc każdą z pierwszych dziewięciu cyfr kolejno przez: 6, 5, 7, 2, 3, 4, 5, 6, 7,
- wyniki mnożenia zsumować,
- obliczyć resztę z dzielenia przez 11.
Sposób generowania numeru jest tak skonstruowany, aby w wyniku tego dzielenia nie wyszła liczba 10.
