Faktoring to popularna i efektywna forma finansowania dla przedsiębiorstw na całym świecie. Stanowi świetną alternatywę dla tradycyjnych kredytów bankowych i pozwala firmom szybko pozyskać środki poprzez zbycie swoich należności. Na czym dokładnie polega, jakie są jego rodzaje i jak skorzystać?
Spis treści
Faktoring – co to jest?
Faktoring to usługa finansowa, której zadaniem jest zapewnienie przedsiębiorstwu płynności finansowej. Polega na tym, że firma sprzedaje swoje nieuregulowane faktury lub należności innemu podmiotowi, a ten wypłaca część lub całość wartości rachunku. Na definicję składają się trzy podmioty:
- Faktor – wyspecjalizowana firma zajmująca się wykupywaniem wierzytelności. Mogą one pochodzić ze sprzedaży produktów lub usług danego przedsiębiorstwa.
- Faktorant – przedsiębiorstwo, od którego kupuje się wierzytelności.
- Dłużnik – odbiorca wyrobów bądź usług, które pochodzą od faktoranta. Warto jednocześnie dodać, że dłużnik nie musi zgadzać się na podpisanie umowy zwanej faktoringiem.
Jak skorzystać?
Aby skorzystać z faktoringu należy:
- Określić potrzeby finansowe – pierwszym krokiem jest ocena, dlaczego przedsiębiorstwo potrzebuje faktoringu. Czy przyczyną są problemy z płynnością finansową, potrzeba rozwoju, czy może z jakichś innych powodów? Określenie celów i wymagań pomoże w wyborze odpowiedniego rodzaju faktoringu.
- Wybrać faktora – następnie należy wybrać faktora, czyli firmę faktoringową, która będzie świadczyć usługi. To ważna decyzja, dlatego warto porównać różne oferty i zwrócić uwagę na opłaty, warunki umowy oraz reputację faktora.
- Podpisać umowę – po wyborze faktora należy podpisać umowę faktoringową. Określa ona wszystkie warunki finansowe i operacyjne, w tym opłaty, terminy płatności, rodzaj faktoringu itp.
- Przekazać faktury – po podpisaniu umowy należy przekazać faktury faktorowi. Ten je sprawdzi, a po zaakceptowaniu wypłaci część lub całość ich wartości, w zależności od ustalonych warunków.
Warto zaznaczyć, że faktoring jest dostępny głównie dla firm, które generują faktury handlowe lub usługowe i posiadają wiarygodnych klientów.
Rodzaje faktoringu
Istnieje kilka rodzajów faktoringu, różniących się zakresem oraz warunkami, z podziałem ze względu na:
Poziom ryzyka:
- Pełny (bez regresu).
- Niepełny (z regresem).
- Mieszany.
Świadomość dłużnika:
- Jawny (otwarty, notyfikowany).
- Niejawny (cichy, nienotyfikowany).
Zasięg terytorialny:
- Krajowy.
- Międzynarodowy.
Faktoring pełny (bez regresu)
Faktoring pełny (bez regresu), to forma faktoringu, w której faktor przejmuje pełną odpowiedzialność za niewypłacalność klienta. Oznacza to tyle, że jeśli nabywca nie zapłaci należności, to faktor nie ma prawa żądać zwrotu środków od przedsiębiorstwa, które sprzedało fakturę.
Główne cechy faktoringu pełnego to:
- Brak ryzyka niewypłacalności – faktor ponosi ryzyko związane z brakiem płatności od klientów. Dzięki temu firma korzystająca z faktoringu pełnego jest chroniona przed utratą środków w przypadku, gdy klient nie ureguluje faktury.
- Brak konieczności zwracania środków – w przypadku faktoringu pełnego firma nie musi obawiać się konieczności zwrotu otrzymanych wcześniej środków, nawet jeśli klient nie zapłaci.
Faktoring pełny może być atrakcyjnym rozwiązaniem dla przedsiębiorstw, które chcą uniknąć ryzyka związanego z niewypłacalnością klientów i uzyskać szybki dostęp do pieniędzy. Jednak należy mieć świadomość, że zazwyczaj jest to droższa opcja niż faktoring niepełny.
Faktoring niepełny (z regresem)
Faktoring niepełny (z regresem), to forma faktoringu, w której faktor nie bierze na siebie pełnej odpowiedzialności za niewypłacalność klienta. Oznacza to tyle, że faktor ma prawo żądać zwrotu środków od przedsiębiorstwa, które sprzedało fakturę, jeśli nabywca nie wywiąże się ze swojego zobowiązania.
Główne cechy faktoringu niepełnego to:
- Ryzyko niewypłacalności – firma korzystająca z faktoringu niepełnego ponosi ryzyko związane z niewypłacalnością klientów.
- Konieczność ewentualnego zwrotu środków – jeśli klient nie ureguluje faktury, to przedsiębiorstwo musi zwrócić faktorowi otrzymane wcześniej środki.
Faktoring niepełny jest często lepszym rozwiązaniem dla faktora, ponieważ ma on możliwość odzyskania środków od przedsiębiorstwa w przypadku niewypłacalności klienta. Jednak dla firmy oznacza dodatkowe problemy, jeśli nabywca nie ureguluje faktury, ponieważ musi liczyć się ze zwrotem otrzymanych wcześniej środków. Zaletą faktoringu niepełnego są koszty, które zazwyczaj są znacznie niższe, niż w przypadku faktoringu pełnego.
Faktoring mieszany
Faktoring mieszany to specyficzna forma faktoringu, która łączy w sobie cechy zarówno faktoringu pełnego, jak i niepełnego. W ramach umowy, faktor i przedsiębiorstwo ustalają własne warunki dotyczące niewypłacalności klienta.
Główne cechy faktoringu mieszanego to:
- Podział ryzyka – w umowie faktoringowej mieszanej ustalane są szczegółowe warunki dotyczące podziału ryzyka związanego z niewypłacalnością klienta. Faktor i firma mogą uzgodnić, jaki procent strat będzie ponosiła każda ze stron.
- Zwrot środków w określonych przypadkach – w zależności od umowy faktoringowej, faktor może mieć prawo żądać zwrotu pieniędzy od przedsiębiorstwa w pewnych okolicznościach, np. gdy klient nie ureguluje faktury w określonym terminie.
Faktoring mieszany jest stosunkowo rzadko spotykaną formą faktoringu. Jednak jest to elastyczne rozwiązanie, które pozwala na bardziej szczegółowe uwzględnienie specyfiki relacji z klientami i ryzyka niewypłacalności. Przedsiębiorstwa, które chcą uniknąć pełnej odpowiedzialności, ale jednocześnie zachować pewien poziom kontroli, mogą rozważyć faktoring mieszany jako opcję finansowania.
Faktoring jawny
Faktoring jawny to forma faktoringu, w której klienci (dłużnicy) są świadomi, że przedsiębiorstwo korzysta z usług tego typu. Klienci są informowani o tym, że płatności za faktury powinny być dokonywane na konto faktora, a nie na konto przedsiębiorstwa.
Główne cechy faktoringu jawnego to:
- Świadomość klientów – w przypadku faktoringu jawnego, klienci firmy są poinformowani o umowie faktoringowej.
- Transparentność – wszyscy uczestnicy transakcji są świadomi faktoringu.
- Bezpośrednie płatności na konto faktora – klienci firmy dokonują płatności za faktury bezpośrednio na konto faktora, co eliminuje potrzebę przekazywania środków do firmy.
W niektórych przypadkach faktoring jawny może okazać się dobrą opcją, ponieważ zapewnia przejrzystość. Jednak trzeba mieć na uwadze, że może również negatywnie wpłynąć na relacje z klientami.
Faktoring niejawny
Faktoring niejawny, to forma faktoringu, w której klienci firmy nie są informowani o tym, że przedsiębiorstwo korzysta z usług tego typu. Dzięki temu firma zachowuje pełną kontrolę nad relacjami z klientami.
Główne cechy faktoringu niejawego to:
- Brak świadomości klientów – klienci firmy nie są informowani o umowie faktoringowej.
- Kontrola nad relacjami z klientami – firma utrzymuje pełną kontrolę nad komunikacją z klientami, więc nadal jest odpowiedzialna za monitorowanie płatności i podejmowanie działań w przypadku opóźnień.
Dla firm, które chcą zachować pełną kontrolę nad relacjami z klientami i nie chcą, aby nabywcy wiedzieli o korzystaniu z usług tego typu, faktoring niejawny może być dobrym wyborem. Jednak jest to bardziej skomplikowana forma, ponieważ przedsiębiorstwo musi nadal monitorować płatności i w razie potrzeby zajmować się windykacją, co wymaga większych zasobów.
Faktoring krajowy
Faktoring krajowy (wewnętrzny), to rodzaj faktoringu, w którym przedsiębiorstwo korzystające z usług faktora i jego klienci znajdują się w jednym kraju.
Główne cechy faktoringu krajowego to:
- Transakcje w kraju – faktoring krajowy obejmuje faktury i transakcje dokonywane między firmami zlokalizowanymi w tym samym kraju.
- Waluta krajowa – rozliczenia związane z faktoringiem prowadzi się w walucie krajowej.
- Prawo i regulacje krajowe – umowy faktoringowe, prawa i obowiązki faktora oraz klienta są uregulowane przez lokalne przepisy prawne.
Firmy z reguły współpracują z lokalnymi klientami i dostawcami w ramach swojej działalności, więc faktoring krajowy jest powszechnie stosowaną formą.
Faktoring międzynarodowy
Faktoring międzynarodowy, to rodzaj faktoringu, który obejmuje faktury i transakcje między firmami z różnych krajów.
Główne cechy faktoringu międzynarodowego to:
- Transakcje międzynarodowe – może obejmować eksport towarów lub usług do innych krajów lub import od zagranicznych dostawców.
- Waluty różnych krajów – płatności i rozliczenia mogą być dokonywane w różnych walutach, co wymaga uwzględnienia kursów wymiany i ryzyka.
- Prawo międzynarodowe – faktoring podlega międzynarodowym przepisom prawnym i umowom, co może skomplikować kwestie regulacyjne.
- Złożoność logistyczna – transakcje międzynarodowe mogą być bardziej złożone pod względem logistyki, dostaw i obsługi celnej, co może wpływać na proces faktoringu.
Faktoring międzynarodowy stosuje się w sytuacjach, gdy przedsiębiorstwa prowadzące działalność chcą zwiększyć płynnością finansową oraz zmniejszyć ryzyko niewypłacalności klientów lub dostawców za granicą.
Zalety i wady faktoringu
Faktoring to popularna usługa finansowa, która ma wiele zalet, ale również pewne wady. Dlatego przed podjęciem decyzji o skorzystaniu, warto wziąć pod uwagę wszystkie aspekty i porównać je z innymi dostępnymi opcjami finansowania.
Zalety
- Natychmiastowa płatność – jedną z głównych zalet faktoringu jest natychmiastowe uzyskanie pieniędzy za nieuregulowane faktury. To może pomóc w pokryciu bieżących kosztów i uniknięciu problemów z płynnością finansową.
- Zwiększenie możliwości finansowania – faktoring może być sposobem na zwiększenie dostępu do kapitału dla przedsiębiorstw, które mają trudności w uzyskaniu tradycyjnego kredytu firmowego.
Wady
- Koszty – faktoring to usługa komercyjna, więc przedsiębiorstwo musi zapłacić faktorowi za świadczone usługi. Opłaty te mogą być znaczne, zwłaszcza jeśli firma korzysta z takiego rozwiązania na stałe.
- Strata kontroli nad relacjami z klientami – przekazywanie faktur może spowodować, że firma straci pewną kontrolę nad relacjami z klientami, ponieważ faktor będzie komunikować się z nimi w sprawie płatności.
- Konieczność złożenia dokumentów – faktoring wiąże się z koniecznością dostarczenia faktorowi dokumentów i informacji dotyczących faktur i klientów, co może być uciążliwe i czasochłonne.
- Konieczność spełnienia kryteriów – nie wszystkie firmy kwalifikują się do faktoringu, a faktor może wymagać spełnienia określonych kryteriów finansowych i biznesowych.
Ile kosztuje faktoring
Na całkowite koszty faktoringu wpływają:
- Rodzaj – faktoring pełny (bez regresu) zazwyczaj jest droższy niż faktoring niepełny (z regresem), ponieważ faktor ponosi większe ryzyko w przypadku niewypłacalności klientów.
- Wartość faktur – koszty faktoringu często uzależnione są od wartości faktur, które przedsiębiorstwo chce zbyć. W przypadku dużych kwot można negocjować korzystniejsze warunki.
- Częstotliwość faktoringu – jeśli firma korzysta z faktoringu regularnie, może negocjować lepsze warunki. Stali klienci często mają niższe opłaty.
- Długość terminu płatności – odgrywa istotną rolę w kosztach faktoringu. Im dłuższy termin płatności, tym wyższe opłaty.
- Rynek i konkurencja – koszty faktoringu mogą być różne w zależności od regionu i konkurencji na rynku faktoringowym.
- Historia kredytowa klientów – na koszty faktoringu może również wpływać historia kredytowa klientów firmy. Jeśli są bardziej wiarygodni i rzadko zdarza się, że nie płacą na czas, faktor może oferować lepsze warunki.
- Inne opłaty – oprócz opłat za faktoring, czasem trzeba liczyć się również z dodatkowymi np. za otwarcie konta, obsługę, windykację itp.
Koszty faktoringu zazwyczaj przedstawia się jako pewien procent wartości faktur lub jako opłaty odsetkowe obliczane na podstawie czasu trwania zobowiązań.
Faktoring odwrotny – co to jest?
Faktoring odwrotny, zwany również zwrotnym, to odmiana faktoringu, w której to nie przedsiębiorstwo wystawiające fakturę (dostawca) prosi o dostarczenie środków finansowych, ale klient, który jest dłużnikiem. W odróżnieniu od tradycyjnego faktoringu, usługa ta skierowana jest do kupujących, a nie do sprzedających.
Podsumowanie
Faktoring to skuteczne narzędzie finansowe, które może pomóc przedsiębiorstwom zarządzać przepływem pieniędzy i zabezpieczyć się przed ryzykiem niewypłacalności klientów. Jest to popularna forma finansowania, która znalazła zastosowanie w różnych branżach na całym świecie. Jednak przed zdecydowaniem się na faktoring, warto dokładnie przeanalizować różne rodzaje i warunki umowy, aby wybrać dla siebie najbardziej korzystne rozwiązanie.
Co sądzicie o faktoringu? Podzielcie się opinią w komentarzu.
