Podpisując umowę o pracę zgadzamy się na otrzymywanie wynagrodzenia w określonej wysokości. Jest to jednak kwota brutto, co oznacza, że „na rękę” otrzymamy mniej. Niniejszy artykuł pokazuje jak obliczyć wynagrodzenie netto oraz wyjaśnia jakie są obowiązkowe obciążenia.
Potrącanie składek ZUS
Pracodawca ma obowiązek odprowadzania składek ZUS za każdego pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę. Są to składki na ubezpieczenie społeczne, gdzie wyróżnia się składki emerytalne (9,76%), rentowe (1,5%) oraz chorobowe (2,45%). W rzeczywistości stawki procentowe są wyższe, ale ich część pokrywa pracodawca, w związku z czym nie ma to wpływu na wysokość wynagrodzenia pracownika.
Obliczając wynagrodzenie netto należy również wziąć pod uwagę, że do składek ZUS zaliczana jest również składka zdrowotna, która wynosi 9% wynagrodzenia brutto pomniejszonego o składki społeczne. W przypadku najniższych wynagrodzeń, które otrzymują osoby zatrudnione w niepełnym wymiarze etatu może zdarzyć się, że składka zdrowotna będzie ograniczona do wysokości zaliczki na podatek dochodowy.
Zaliczka na podatek dochodowy
Kolejnym obowiązkowym składnikiem wynagrodzenia brutto jest zaliczka na podatek dochodowy. Ustalenie podstawy jej obliczenia jest możliwe po uprzednim odjęciu od wynagrodzenia brutto składek społecznych oraz kosztów uzyskania przychodu (250zł w przypadku pracownika miejscowego i 300zł w przypadku pracownika dojeżdżającego). Uzyskany wynik należy przemnożyć przez właściwą stawkę podatku (17% lub 32%), a następnie odjąć od otrzymanego rezultatu kwotę wolną od podatku (43,76zł). Obliczony w taki sposób podatek musi zostać dodatkowo pomniejszony o składkę na ubezpieczenie zdrowotne, ale tylko w wysokości 7,75% podstawy wymiaru składki. W wyniku wykonania tego pomniejszenia uzyskuje się należną zaliczkę na podatek dochodowy.
Obliczanie wynagrodzenia netto – przykład
W praktyce obliczenie pensji „na rękę” jest bardzo proste. Poniższy przykład obrazuje jak krok po kroku obliczyć wynagrodzenie netto.
Wynagrodzenie brutto wynosi 5000 zł.
Obliczamy składki społeczne:
- składka emerytalna: 5000,00 x 9,76%= 488,00 zł
- składka rentowa: 5000,00 x 1,5%= 75,00 zł
- składka chorobowa: 5000,00 x 2,45%= 122,50 zł
Suma składek społecznych wynosi 685,50 zł.
Obliczamy składkę zdrowotną:
- 5000,00 zł – 685,50 zł = 4314,50 zł
- Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi: 4314,50 zł
- 4314,50 zł x 9% = 388,31 zł
Składka zdrowotna wynosi 388,31 zł.
Obliczamy zaliczkę na podatek dochodowy:
- Wynagrodzenie pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne wynosi: 4314,50 zł
- Koszty uzyskania: 250,00 zł
- 4314,50 – 250,00 zł= 4064,50 zł. Zaokrąglamy do 4065,00 zł
- W przykładzie przyjęto, że pracownik podlega pod pierwszy próg podatkowy – 17%
- 4065,00 zł x 17% = 691,05 zł
- Od otrzymanego wyniku odejmujemy kwotę wolną od podatku, czyli: 43,76 zł
- 691,05 zł – 43,76 zł = 647,29 zł
- 4314,50 zł x 7,75%= 334,37 zł
- 647,29 – 334,37 = 312,92 zł
Zaliczka na podatek dochodowy w zaokrągleniu do pełnych złotych wynosi 313 zł.
Obliczamy wynagrodzenie netto:
5000,00 – 685,50 – 388,31- 313,00 = 3613,19 zł
Wynagrodzenie netto na podstawie przykładu wynosi 3613,19 zł.
Każdy pracownik powinien posiadać wiedzę dotyczącą składników wynagrodzenia brutto oraz umiejętność obliczenia pensji netto. Nie oznacza to jednak, że tego typu obliczenia należy wykonywać ręcznie, ponieważ można w tym celu skorzystać z darmowego kalkulatora, który jest dostępny na stronie: https://www.aplikuj.pl/kalkulator-wynagrodzen. Umożliwia on, oprócz obliczania wynagrodzeń wynikających z umowy o prace, dokonywanie obliczeń dotyczących umowy zlecenie, czy o dzieło.